Politieke Stijl
Geplaatst op november 28, 2002 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Comments Off on Politieke Stijl
Met mooi boos worden op een gemene VVD’er komt u er niet.
Beste mevrouw Halsema,
Bij uw benoeming tot politiek leider van Groen Links, vorige week, vroeg u de media u ‘een paar dagen’ te gunnen om uw politieke stijl te ontwikkelen. Ik neem dus aan dat u daar nu mee bezig bent, en misschien vindt u het interessant te weten hoe die stijl er wat mij betreft ongeveer uit zou moeten zien. Ik ben zo iemand die bij de vorige verkiezingen twijfelde tussen oud-links en nieuw-rechts, en nu, bij gebrek aan een sterke politieke magneet op rechts, weer naar links zou kunnen worden getrokken, bijvoorbeeld naar Groen Links.
Laat ik maar meteen zeggen waar het op staat: het zal niet meevallen. De taak waar u voor staat is tweeledig: enerzijds kampt u met het imago van wat ik nu gemakshalve maar even ‘linkse kak’ zal noemen, anderzijds wordt Groen Links te veel gezien als onderdeel van de autistische Haagse politieke cultuur. Als welopgevoede, hoogopgeleide jonge vrouw met een juridisch-criminologische achtergrond bent u behept met het eerste, en als protégee van Paul Rosenmüller met het tweede. Uw voorganger was dan wellicht een rijkeluiszoon, als vakbondsman in de haven heeft hij jarenlang politiek corvee gedaan, en daar kun je toch weinig anders uit concluderen dan dat hij een idealist is.
U heeft het in dit opzicht minder makkelijk.
De wereld waarmee ik u associeer is die van het recht, en als er één Nederlandse kaste is die voor een belangrijk deel bevolkt wordt door mensen die hun persoonlijke ethiek zwaarder laten wegen dan hun dienstbaarheid aan de samenleving als geheel, dan is het de rechterlijke macht wel. En zoals De Zaak-Albert Heijn onlangs nog aantoonde, maken veel gewone mensen zich daar boos om. Uw optreden in die zaak was dan ook niet sterk. Ik zag u in een uitzending van B&W over dit onderwerp en als ik u niet gekend had, zou ik gezworen hebben dat u een rechter of officier van justitie was! Op een bepaald moment verweet u een Amsterdams gemeenteraadslid van de VVD op hoge toon dat hij ‘politiek bedreef’! Geef toe, uit de mond van een politica is dat niet zo’n sterk verwijt.
Wat me bij die uitzending van B&W ook opviel was dat uw toon vaak wat klaaglijk is, om niet zeggen huilerig. Het zit hem niet in de klank van uw stem, die is goed, het is de toon. U bent getraind in het formuleren waar u tegen bent, wat er mis is met de wereld en hoe erg we dat moeten vinden. U kunt ook erg mooi moreel verontwaardigd kijken. Daar is zeker enig succes mee te behalen, maar als het optreden van Ad Melkert in dat fameuze debat na de gemeenteraadsverkiezingen iets heeft aangetoond, dan is het dat het bij een politicus uiteindelijk gaat om wat hij vóórstaat, niet om wat hij afwijst. Met mooi boos worden op een gemene VVD’er komt u er niet. Zeker, hij had een iets te grote mond, maar hij sloeg de spijker op de kop toen hij zei: ‘U zegt wel veel, mevrouw Halsema, maar meningen ho maar.’
Uw voorganger Rosenmüller was bij de vorige campagne zo ‘collegiaal’ om de andere lijsttrekkers te ‘waarschuwen’ voor Frans Bromet, die hem tijdens een interview in het nauw had gebracht. Als andere lijsttrekkers weigerden Bromet te ontvangen, zou het desastreuze gesprek waarschijnlijk niet worden uitgezonden, calculeerde Rosenmüller. Zo heeft elke kaste de neiging tot ruilhandel in diensten en gunsten, en het gezamenlijk ‘depolitiseren’ van netelige problemen hoort daar ook bij, en toch, doe het niet, want dat is nu precies waar de kiezers genoeg van hebben!
U bent onzeker over uw nieuwe taak, nerveus, een beetje bang wellicht voor alles wat komen gaat, en dat zou u in de verleiding kunnen brengen wat dichter tegen de gevestigde orde aan te kruipen. Dat zou onverstandig zijn. Neem juist afstand! U draait korter mee in ‘het Haagse’ dan uw voorganger. Accentueer dat!
‘Maatschappelijke verandering begint met kleine ‘Haagse’ stappen,’ luidt de eerste zin van uw biootje op de website van Groen Links. Oftewel: eerst Den Haag, dan de samenleving. Denk daar nog eens goed over na. Moet het eigenlijk niet andersom zijn? Is het niet juist uw taak veranderingen in de samenleving om te zetten in kleine Haagse stappen?
Natuurlijk, zoals de meeste politici van uw generatie bent u meer een ijverige bestuurder dan een gedreven volksvertegenwoordiger, en voor een gewoon Kamerlid is dat misschien ook niet zo erg, maar geloof mij, voor een politiek leider is het op dit moment funest.
Wat betreft uw uiterlijk: ga u niet béter kleden nu u lijstrekker bent, nee, verslons juist maar een beetje. Laat maar verwaaien dat haar, trek eens gewoon sneakers en een spijkerpak aan, en ga het land in. En niet altijd met de camera’s erbij, want dan bent u dáár weer mee bezig, in plaats van met de mensen die u bezoekt. Stel u zelf ten doel tussen nu en de verkiezingen met tenminste honderd willekeurige Nederlanders tien minuten te praten. Dat zijn er ongeveer twee per dag. Dat moet toch lukken? (Mensen op en rond het Binnenhof tellen niet.)
Tot zover mijn suggesties.
Veel succes met de ontwikkeling van uw politieke stijl, ik ben benieuwd of u mij er mee weet te verleiden om in januari mijn stem op u uit te brengen.
Met vriendelijke groet,
Jan Kuitenbrouwer