Centraal Bureau Rijvaardigheid

Geplaatst op juni 13, 2007 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

Een paar weken geleden stond in HP-De Tijd een geweldig artikel van de Amerikaanse socioloog Donald Light, die in Nederland gedetacheerd is en daarom hier zijn rijbewijs wilde halen. Zijn observaties zijn verbijsterend. Toen ik lang geleden mijn rijbewijs haalde was het al erg, toen mijn moeder het nog veel langer geleden haalde óók al, maar het is allemaal nóg bizarder geworden. Ik kan mij in elk geval niet herinneren dat mijn theorie-examen destijds totale onzin bevatte. Het was schools, ja, saai, ja, maar to the point. ‘Deze fietser wil hier rechtsaf slaan. Mag dat?’

Toen een organisatie laatst klaagde dat het CBR theorie-examen voor veel kandidaten onbegrijpelijk is, dacht ik dus ook: tja, dat krijg je met zulk slecht onderwijs, laten we hopen dat het CBR de roep om dumbing down weerstaat. Maar deze hooggeleerde Amerikaanse socioloog kan er ook geen touw aan vastknopen! Er wordt voortdurend gehamerd op ‘vlotheid’ en ‘besluitvaardig rijden’, maar wie gaat inhalen moet niet ‘snelheid en afstand van tegemoetkomende verkeer juist inschatten’, maar ‘erop bedacht zijn’ dat hij die grootheden ‘niet juist kunt inschatten.’ Misschien raken we hier wel aan de kern van de Nederlandse volksaard,’ schrijft Light (helaas zonder nadere toelichting) ‘maar het verklaart ook waarom het slagingspercentage voor het rijexamen zo laag is.’

De vraag: ‘toon je verkeersinzicht als je niet drinkt?’ is al vrij absurd, maar het correcte antwoord – ‘Nee, drinken mag, zolang je maar ziet hoe verkeerssituaties zich ontwikkelen’ – is pas echt, ik zou haast zeggen bezopen. Op een andere vraag over drank in het verkeer luidt het correcte antwoord dat het ‘alleen tot gevaarlijke situaties leidt als u er niets bij eet of gegeten heeft.’ Hier is onderwijs stilletjes overgegaan in verwarring zaaien. Vermoedelijk met de bedoeling om het aantal herexamens op peil te houden.

Maar hoe lang wéten wij dit nu al, dat het CBR een klassiek bureaucratisch monstrum is? Als kind hoorde ik daar al gruwelverhalen over! Al zolang ik mij kan herinneren probeert de politiek de bureaucratie in te tomen, en waarschijnlijk voor die tijd ook al. Het lukt gewoon niet. Kijk naar het CBR. Iedereen wil het anders, maar het lukt niet. Of is het probleem dat wij politici op dit punt als ‘wij’ zien, terwijl ze in werkelijkheid ‘zij’ zijn?

Misschien zou de politiek gewoon moeten ophouden met het doen van die beloften, want als het altijd weer mislukt, gaat de kiezer volgens het Pavlov-principe ook een mislukking verwáchten. Of is dat heimelijk de opzet?
Maar wil je als politicus de bureaucratie écht aanpakken? Dan zou mijn advies zijn: kondig het juist níet aan. Want dat is waar de bureaucraten op wachten: zo’n aankondiging. En dan begint de stille sabotage. Nee, neem het besluit, maar in het diepste, diepste geheim. Zeg bij wijze van spreken dat Nederland elke ambtenaar keihard nodig heeft, sterker, dat je Rijksdienst juist fors wilt gaan uitbreiden. Stel ze gerust, win het vertrouwen, en dan, onverwacht, sla je je slag.

Misschien dat je zo iets bereikt. Het klinkt onorthodox, dat begrijp ik, maar na zoveel gestrande pogingen om iets aan de bureaucratie te doen wordt het misschien wel tijd om een beetje buiten de box te gaan denken. Ja, of we houden erover op, dat kan ook.

Reacties

Laat een bericht achter