Beijing 2008

Geplaatst op maart 16, 2008 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

olympic-cuffs1.gif

Eind december vorige jaar ontving ik een mailtje van Erik van Muiswinkel met als bijlage een open brief die net hij naar de opinie-redactie van de Volkskrant had gestuurd. Ik ken Erik nu een jaar of vijfentwintig, afgelopen zomer nog voerden we in verband met een televisieproject dagelijks geanimeerde politieke discussies, dus ik was benieuwd wat hij geschreven had en beloofde zo snel mogelijk te reageren.

We zijn nu ruim twee maanden verder.

En ik weet het nog steeds niet!

In die brief riep van Muiswinkel Nederlandse sporters op komende zomer niet naar de Olympische Spelen in Bejing te gaan. China is een dictatuur, er is geen vrijheid van meningsuiting, dissidenten worden vervolgd, in kampen opgesloten en geëxecuteerd, de Tibetanen worden onderdrukt, demonstranten worden doodgeslagenen van zo’n regime moet je niet de gast willen zijn, schreef hij kort samengevat. Later vatte hij zijn standpunt nog kernachtiger samen in het protestlied Nie Na China, samen met onder andere Jeroen van Merwijk.

Het effect van zijn brief is interessant, hij sloeg niet in als een bom, zoals dat dan heet, het is meer alsof er een zakje jeukpoeder is uitgestrooid: sindsdien kriebelt er iets en moet er af en toe even gekrabd. Daar zou het bij kunnen blijven, maar het zou me ook niets verbazen als de jeuk de komende maanden sterker wordt en ook het krabben heviger vormen gaat aannemen.

Als het om een EK of WK voetballen ging zou zo’n actie het gesprek van de dag zijn, vermoed ik, terwijl het de gemiddelde Nederlander waarschijnlijk betrekkelijk Siberisch laat of ze daar in Bejing nu met of zonder ons gaan korfballen en hordelopen, zolang het spektakel maar rond de klok wordt uitgezonden.

Als je ervan uitgaat dat China zo snel mogelijk een echte democratie moet worden waar je niet je mond hoeft te houden uit angst om naar de Laogai te worden gestuurd (de Gulag Archipel van China), dan is de volgende vraag: hoe kunnen wij dat als Westerlingen bevorderen? Er zijn twee opvattingen. De een zegt ‘isolatie’ en de ander zegt ‘communicatie.’ Het is haast een pedagogisch dilemma: hoe leer je een kind ongewenst gedrag af? – met een goed gesprek of door het naar zijn kamer te sturen? Dat laatste geldt tegenwoordig als ouderwets, geloof ik, maar dat zegt niet zoveel, daarmee kan het nog wel effectief zijn. Pedagogische opvattingen veranderen nogal eens, over een paar jaar kan het ineens weer anders liggen.

Heeft de culturele boycot van Zuid Afrika zin gehad? Door goedwillende Zuid-Afrikaanse kunstenaars geen hand te geven, wat bereik je daarmee? Gaan ze dan extra hun best doen de regering omver te werpen of ontmoedig je ze juist in de strijd? Ik weet het niet. Misschien verschilt het per land?

En als we China niet economisch boycotten, heeft een sport-boycot dan wel zin? Is dat niet een beetje alsof je tegen Joran van der Sloot zegt: dat meisje is één ding, maar dat met die gympen kan écht niet.

Nu ik erover nadenk, met dank aan Erik, vraag ik me af hoe landen als China eigenlijk líd kunnen zijn van het IOC. Strookt dat wel met de Olympische Gedachte? Had de discussie dáár niet eigenlijk moeten beginnen? Wordt in het handvest van het Internationaal Olympisch Comité niet gesproken van de ‘bescherming van de menselijke waardigheid’ en ‘respect voor universele fundamentele ethische principes’? En desondanks zijn landen als China, Cuba en Noord Korea lid? Congo? Sudan? Die nobele frasen uit het handvest moeten we blijkbaar niet al te letterlijk nemen. Het IOC is fel tegen doping, tenzij toegediend in een politiecel om de verdachte wat spraakzamer te maken.

En Amnesty International, waar zijn díe eigenlijk?

Jacques Rogge, voorzitter van het IOC, verklaarde in 2002 dat als de mensenrechten-situatie in China niet zou verbeteren, het IOC, ‘zou optreden.’ Voor dat oordeel verlaat het IOC zich op onder andere Amnesty International, dat eind vorig jaar vaststelde dat de door het Chinese regime beloofde verbeteringen grotendeels zijn uitgebleven. Strikt genomen geeft Amnesty het IOC dus een negatief advies, maar kennelijk is nu in onderling overleg besloten die afspraak met terugwerkende kracht anders te interpreteren, omdat een ‘optreden’ van het IOC niet meer opportuun wordt geacht.

Het ziet ernaar uit dat het IOC en Amnesty door de Chinezen lelijk bij de neus zijn genomen, en nu medeplichtig zijn aan een grootscheepse PR-operatie voor een regime dat schijt heeft aan ‘de menselijke waardigheid’, ‘respect voor universele fundamentele ethische principes’ en meer van dat soort Olympisch kermisgoud.

Ik denk toch eigenlijk dat Erik van Muiswinkel gelijk heeft.

Reacties

Laat een bericht achter