Debatcultuur

Geplaatst op september 20, 2008 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

debat-icon-ani2.gif

In mijn herinneringen waren de Algemene Beschouwingen vroeger beschouwender én algemener. De regering hield een Troonrede en de verschillende partijen antwoordden met hun eigen, partijpolitieke troonrede (die we misschien beter ‘stoelrede’ kunnen noemen,  er is tenslotte maar één troon), een beschouwing over hoe zíj het zouden doen. Wat de fractievoorzitters vorige week in de Tweede Kamer aflegden waren geen beschouwingen, maar verklaringen. Waren deze verklaringen ‘algemeen’? Een verklaring gaat doorgaans over een specifiek onderwerp, een algemene verklaring afleggen zou een toespraak moeten zijn waarin je je standpunt over ‘alles’ uiteenzet, een ambitieus project, waar afgezien misschien van De Bijbel maar weinig geslaagde voorbeelden van zijn, vandaar ook dat men spreekt over algemene beschouwingen. Maar zelfs een poging tot algemeenheid wordt bij de Algemene Beschouwingen niet meer ondernomen. Men geeft zijn standpunt over de voorgelegde landsbegroting en dat is het. De een plaatst een marginale kanttekening (als dat geen pleonasme is), de ander veegt er de vloer mee aan. Conclusie: de Algemene Beschouwingen zijn Algemeen noch Beschouwend. In die zin is hier eigenlijk sprake van consumentenmisleiding.

Waar komt deze verandering vandaan? Waarschijnlijk is het de televisie. De Algemene Politieke Beschouwingen zijn de laatste jaren ook steeds meer een media-event geworden. De inzet is niet meer wie volgens deskundige commentatoren de Mooiste, Beste en/of  Meest Tot de Verbeelding Sprekende Beschouwing ten beste geeft, maar wie De Montage Haalt. TV-makers willen geen Fraaie Beschouwing, ze willen een Lekkere Oneliner, een Pittige Soundbite. De woordsmeden van het Binnenhof zetten alles op alles om als winnaar uit de slogan-slag te komen. Legden ze zich voorheen misschien nog toe op die ene onverbiddelijke oneliner die Het Allemaal Zegt, inmiddels lijken ze hun toevlucht te hebben genomen tot wat uitgevers de hageltactiek noemen: vuur er in korte tijd zoveel mogelijk af, wie weet dat er ééntje in de roos is. Zo krijgen we niet een handjevol Negens maar een stortvloed van Zesjes, van te bedachte, te gezochte, te leukige, te niet-echt-snedige snedigheden. De overheid is een babywalvis (Rutte), de PvdA heeft zich door het CDA in het pak laten naaien (Kant) en doet aan happen naar Peijnenburg (idem), de troonrede lijkt wel een boodschappenlijstje voor de Gamma (Rutte), premier Balkenende is net de directeur van de Efteling (Wilders), of nee, de kapitein van een stuurloos én stilliggend schip (Pechtold), Dagobert Bos (Rutte) gelooft in de Jozef-economie (Schuurman), Ronald Plasterk moet z’n hoed afzetten en met de pet rond gaan (Pechtold), de politie moet een taxipet opzetten (Verdonk), Mark Rutte is alleen groen onder de band van zijn Rolex (Halsema), het ambulancepersoneel moet voortaan maar een extra brancard meenemen (Verdonk) en Groen Rechts, dat is alle bomen het land uit (Slob).

Gút, wat zijn we spits!

Oef, kijk ons eens snedig uit de hoek komen!

O, hebben wij geen levendige debatcultuur? Nou, dáár gaan we wat aan doen! Vijf jaar later zit je met een parlement vol tweederangs standup comedians.

Met de feestkledij zie je hetzelfde. Wat is het toch saai en kaal, onze Prinjesdag, zei iemand. Nou, dáár gaan we wat aan doen! Drie derde dinsdagen later zit je kromme tenen te kijken naar een rodeloper parade van giechelende Hollandse trienen die bij het verkeerde modehuis zijn geweest. Het is het eeuwige euvel in dit land: we doen pas mee als iedereen meedoet, en als iedereen meedoet maken we er een wedstrijdje van.

Reacties

Laat een bericht achter