Retroprogressie
Geplaatst op november 10, 2008 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer
HP-De Tijd had vorige week een stuk van Ronald Hoeben over de renaissance van het ambachtelijke broodbakken. Laatst berichtte ik hier over de komst van zo’n bakker naar onze woonplaats, het tweede filiaal van Le Fournil de Sébastien, die begon aan de Stadionweg in Amsterdam, een adres dat ook in het HPDT-stuk voorkomt. Sébastien is namelijk niet de enige retrobakker, er komen er steeds meer. Een bakker van even verderop kwam op een dag bij Sébastien binnengelopen en vroeg wat zijn ‘concept’ eigenlijk was. Daar moest Sébastien erg om lachen. ‘Haha! Dit is een bakkerij, geen concept! Je krijgt de indruk dat ze op zoek zijn naar een slimmigheidje waarmee het vanzelf werkt, maar dat is er niet. Vijftien jaar ervaring en dag en nacht werken, dat is het recept.’Dat conceptdenken is precies wat er mis is met veel moderne voedselproductie. Een jaar of wat geleden werd bijvoorbeeld ‘Oerbrood’ gelanceerd, ‘ brood met een verhaal.’ Dat verhaal ging over de verwording van het moderne brood, de herwaardering van het oude bakkersambacht en het authentieke brood van weleer. Maar ‘Oerbrood’ was verkrijgbaar in vijf verschillende smaken en de lancering ging gepaard met een website en een landelijke reclamecampagne. Marketing, conceptdenken.Vaak is vooruitgang echt vooruitgang. Auto’s zijn veiliger, zuiniger en comfortabeler dan dertig jaar geleden. Kanker wordt elk jaar geneeslijker. Chips worden steeds sneller. Maar op andere gebieden lijkt het schip op een gegeven moment de wal te keren, bijvoorbeeld bij de voedselproductie. Vandaar waarschijnlijk dat er de laatste jaren zoveel aandacht voor is. Mensen praten bij de watercooler over een programma van Wouter Klootwijk over vis. Vis! Maar terecht. Want het is leuk om voor 89 euro naar Marakech te kunnen vliegen en in 0,34 seconden te weten wat een ‘aha’ ook alweer is, maar als de tomaten 0 smaak hebben en bij de 24 soorten brood in de supermarkt niet 1 lekkere zit, gaat er toch iets niet helemaal goed.Laatst kwam ik een ander voorbeeld tegen, een beetje vergelijkbaar met die broodsituatie. Het nieuwe maandblad Kassa, dat hoort bij het gelijknamige VARA-programma, vergeleek verschillende manieren om koffie te maken: espresso uit een espressomachine, traditionele filterkoffie, de cafetière en de Senseo. Al die verschillende zetwijzen hebben hun voors en tegens, stelden de drie koffie-experts die als jury optraden, maar over één ding waren ze het eens: Senseo-koffie is bocht. ‘Een van de slechtste ontwikkelingen op koffiegebied, omdat koffie maken en koffie drinken geen tijd meer mag koste en omdat het milieu de grootste verliezer is,’ zegt Paul van der Hulst, voorzitter van de Stichting Dutch Coffee Promotion, die in het Engels de Nederlandse koffiecultuur wil verbeteren. Twintig miljoen huishoudens over de hele wereld hebben hun oude koffiezetapparaat de deur uitgedaan en een Senseo gekocht, een aantal dat nog elke dag groeit, er wordt geen innovatiecongres belegd of de Senseo-successtory passeert de revue, kortom: de wereld wordt veroverd door een revolutionair, nieuw koffieconcept, dat eigenlijk maar één minpuntje kent: vieze koffie. Tja.De Duitse taal kent een mooi woord voor een verbetering die geen verbetering is; een Schlimmbesserung. Voor vooruitgang die in feite achteruitgang is moeten we misschien de term retroprogressie invoeren. Wij zijn voor vooruitgang, maar tegen retroprogressie.
Reacties
Laat een bericht achter