Bewust Hypocriet
Geplaatst op maart 22, 2009 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer
Vorige week werd feestelijk de honderdste campagne van de Stichting Ideële Reclame gelanceerd, kortweg SIRE. De gevaren van vuurwerk, de miskenning van dyslexie, het belang van vrijwilligerswerk, de risico’s van overgewicht, het zijn maar een paar van de ‘maatschappelijke problemen’ waar SIRE ons de afgelopen 42 jaar op heeft geattendeerd. Maar er is iets raars aan de hand met dit instituut. 
Neem de fameuze campagne ‘Wie is toch die man die op zondag altijd het vlees komt snijden?’ Dat mannen te weinig in het huishouden doen, is dat een ‘maatschappelijke probleem’? Of is het iets waarover je van mening kunt verschillen, al naargelang wereldbeeld en levensbeschouwing? Ik geloof in de gelijkheid der seksen, ik gun de vrouw haar economische ontplooiing, maar mensen die dat anders zien, mannen die vinden dat vrouwen beter thuis kunnen blijven, om wat voor reden dan ook, maken die deel uit deel uit van ‘een maatschappelijk probleem’? Klinkt dat niet een béétje naar Orwells ‘undesirables’?
Ruikt dat niet een tíkje naar staatsideologie?
Of neem die campagne van vorig jaar: ‘Geef kinderen hun spel terug.’ ‘Veel ouders moedigen hun kinderen luidkeels aan,’ stelde SIRE, een ‘groeiend maatschappelijk probleem.’ Er was onder andere een spotje waarin een hockeymoeder ‘Kom op, naar voren!’ riep. En: ‘Als je niet in de selectie komt durf ik me hier nooit meer te vertonen!’ Is dat een ‘maatschappelijk probleem’? De eerzuchtige hockeymom?
Intussen schijnt er op de Nederlandse sportvelden wel degelijk iets aan de hand te zijn dat je een ‘maatschappelijk probleem’ zou kunnen noemen, en wel het feit dat toeschouwers bij onwenselijk spelverloop steeds vaker de coach of de scheidsrechter het ziekenhuis inslaan, of elkaar. Bij tennis- en hockeywedstrijden gebeurt dit voor zover ik weet zelden, meestal is de plaats van handeling een voetbalveld en komen de klappen van, hoe zeg ik dit netjes, supporters uit de lagere welstandsklasse.
Oeps! Lastig.
Dus maakte SIRE er een pedagogisch probleem van, alsof het niet om die gemolesteerde vrijwilligers gaat, maar om de kinderziel.
Bij de nieuwe SIRE-campagne, ‘Onbewust Asociaal‘, zie je hetzelfde. ‘Nederland wordt er niet gezelliger op,’ begint het ‘pamflet’ op de bijbehorende website. ‘We ergeren ons aan het asociale gedrag van anderen. We staan er alleen niet bij stil dat we onszelf ook wel eens onbewust asociaal gedragen.’ Stilstaan bij iets dat je onbewust doet, hoe zou dat in z’n werk gaan? Ergens bij stilstaan en je ervan bewust zijn, zijn die eigenlijk niet een soort van…synoniem? Het is een veelzeggende non sequitur.
In de spotjes, inmiddels op de Nederlandse televisie, zie je mensen die voorkruipen in een rij, in de tram hun tas op de zitplaats naast zich zetten, rommel uit de auto op straat gooien en mobiel bellen tijdens het afrekenen in een winkel. Maar voorkruipen in een rij, wat is daar eigenlijk ‘onbewust’ aan? En als je de rommel uit de auto in de goot gooit, hoe ‘onbewust’ is dat? Zijn wij een soort Chinezen in ons eigen land, die je moet uitleggen dat een luide boer na het eten hier niet als compliment geldt?
Het voorbeeld van de tas op de OV-zitplaats illustreert de schijnheiligheid nog het beste. Waarom zetten mensen hun tas naast zich in de bus? Soms voor het gemak, maar vaak ook omdat ze niet willen dat er iemand gaat zitten. In het eerste geval is er niks asociaals aan en in het tweede geval is het misschien asociaal, maar alles behalve onbewust! En in beide gevallen geldt dat er niets aan de hand is als je, zoals ik gewend ben, die tas weer weghaalt als iemand wil zitten. Of erom vraagt. Dat laatste is volgens SIRE blijkbaar niet de bedoeling, in alle spotjes wordt het asociale gedrag lijdzaam & zwijgend geïncasseerd. Sterker, het lijken wel instructiefilmpjes: wilt u lekker uw eigen gang gaan maar ook geen trammelant? – kijk dan goed naar deze mensen.
Waarom niet gewoon een campagne tegen asociaal gedrag? Omdat je het dan, net als bij geweld rond sportvelden, over een bepaalde groep hebt. Die dan misschien wel gestigmatiseerd wordt, Of Iets Dergelijks. Zoals in ‘Geef Kinderen Hun Spel terug’ ook de hockey- en tennis-ouders tot aso worden uitgeroepen, is de vrouw die in deze campagne de autorommel op straat kiepert een keurige jonge moeder met een Volvo station. Ja, die doen dat.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=ozOnhOaSQwk[/youtube]
Op www.onbewustasociaal.nl kun je door midden van vier (!) vragen bepalen hoe ‘onbewust asociaal’ je zelf bent. Ik gooi geen rotzooi op straat, ik draai geen harde muziek in de trein, ik laat mijn hond niet op de stoep poepen, maar, zoals gezegd, soms zet ik mijn tas op de zitplaats naast me in het openbaar vervoer (tot iemand wil zitten).
Mijn score? ‘Niet al te best.’
Mijn categorie: ‘De onverschillige’.
Hartelijk gefeliciteerd met je honderdste campagne, SIRE, en fuck you very much.
Reacties
Laat een bericht achter