Wie Schrijft Die Zeikt

Geplaatst op april 6, 2009 | Gearchiveerd onder Geen categorie | 4 Reacties

In een weekendhuisje waar ik ooit verbleef was geen radio, geen televisie, en slechts één boek. Terug Naar De Kust, van Saskia Noort. Van het verhaal herinner ik me niets, het enige dat me bijstaat is dat mijn gezelschap op een gegeven moment zei: ‘ Als het zo erg is, leg het dan weg.’
‘Hoe bedoel je?’
‘Je zit te grommen.’
Omdat er niets anders te lezen was had ik me voorgenomen het vol te houden, maar de moeite die het kostte was blijkbaar moeilijk te verbergen. Kortom, Saskia Noort is een succesvol schrijfster, en misschien ook wel een goed schrijfster, daar komen we zo op, maar dat is dan niet vanwege haar stijl. Sinds dat boek is Saskia Noort uitgegroeid tot een gevestigde bestsellerauteur wier boeken in grote oplagen verschijnen en veel aandacht krijgen. Zij heeft een nieuw boek uit en dus verschijnen er de laatste tijd veel interviews met haar. Meestal gaat zo’n interview gepaard met een fotoportret. Saskia Noort is op die foto’s altijd goed gesoigneerd, make-up in orde, kapsel onder controle, kleding zorgvuldig geselecteerd, en ook het decor waarin ze poseert heeft altijd een verzorgde, sober-welgestelde uitstraling. Saskia Noort hecht er waarde aan goed voor de dag te komen, dat zie je. Vreemd genoeg slaagt zij er in de bijbehorende tekst telkens niet in die beheerste, gearriveerde pose vol te houden, want daarin is zij voortdurend aan het klagen. Als je als vrouw succes hebt gaan ze je man daarmee pesten en raak je hem kwijt. Als je als schrijfster succes hebt gaan andere schrijvers vervelend tegen je doen. Als je succes hebt met thrillers gaan schrijvers van ‘echte’ literatuur je afzeiken. Het is ongetwijfeld allemaal wáár, het laatste gebeurt in het openbaar, dat is verifieerbaar, het tweede weet iedereen die wel eens een boek in de toptien gehad heeft en bij het eerste kan ik me ook wat voorstellen. Ook onder de dikste stapel matrassen ligt altijd nog wel een erwt. Bu-hu!
In een van de interviews maakt Noort een verhelderende vergelijking met de muziekbusiness: Frank Boeijen haalt het niet in zijn hoofd om Marco Borsato af te kammen – verschillende stijlen, verschillende genres, verschillende doelgroepen, verschillende smaken: leven en laten leven.
Schrijven is een eenzaam bestaan, je gaat ervan roken, eten, drinken, je krijgt er aambeien en rsi van, je kunt er niet bij rondlopen of muziek draaien, zoals schilders, en dan heb ik het nog niet over het allermoeilijkste: de langdurige afzondering, soms jaren achtereen, zonder applaus. En áls het dan zover is, kan het ook nog  stil blijven. Je vrienden op de vernissage vinden het allemaal geweldig, maar die eerste zindering waarmee het succes begint blijft uit, misschien omdat het regende, of omdat het verkeer vaststond, omdat er net iemand heel hard nieste – en je bent alweer op de terugweg naar de vergetelheid.
Een miskend zwaargewicht als Jeroen Brouwers is de publieke bijval al zo ontwend, als je bij hem aanbelt met een staatsprijs plus geldsom, ontsteekt hij in woede en slaat de deur in je gezicht, gelijk een diepzeevis die ontploft wanneer je hem naar de oppervlakte haalt.
Dat Brouwers auteurs als Noort en Kluun – die ik maar niet ga lezen, anders zit ik toch maar te grommen – publiekelijk beschimpt wringt natuurlijk nogal met de Eminente Waardigheid waarop hij zo luidruchtig het patent claimt, maar door zich daar in elk interview over te beklagen, toont Noort zich op haar beurt vooral het verwende vrouwtje dat alles heeft behalve omhoog wijzende mondhoeken. Kop op meid, je bent 41, ze noemen je een babe, je boeken vliegen over de toonbank, en dan zit je te simmen omdat Jeroen Brouwers, de Troglodiet van Zutendaal, Zelfbenoemd Bewaker van de Goudstandaard der Groot-Nederlandse Letteren, er niks aan vindt? Als Jeroen Brouwers je complimenten gaf, dán zou ik me zorgen maken!
Het zijn de provincialen die zich druk maken over of iets nu Wel of Geen Literatuur is, die de ‘literaire wereld’ aanzien voor een keurkorps met nauw omschreven toelatingscriteria, terwijl het in werkelijkheid gewoon een danscafe is met aan de deur een humeurige portier, die ook maar wat doet. Zolang ze op te stoep staan moet de deur open, zodra ze binnen zijn moet hij dicht.
Een typisch voorbeeld is Connie Palmen. ‘Tegen Saskia Noort en Susan Smit zou ik willen zeggen: scheer je weg’, sprak die laatst op televisie, haar plaats opeisend als de Rita Verdonk van de bellettrie.
Schrijvers, het zijn zeikerds, of ze nu wel of geen succes hebben.

Reacties

4 Reacties to “Wie Schrijft Die Zeikt”

  1. Peter Kuijt on april 16th, 2009 09:22

    Mooie colum, ik zou hem zelf graag geschreven hebben. Ik heb een link op mijn eigen blog naar deze site geplaatst.

  2. Niels on april 17th, 2009 16:53

    Leuke colomn!
    Maar wat maakt het uit wat andere schrijvers van jou werk vinden! Zolang jij +/- 250.000 (vaak nog meer) exemplaren verkoopt per titel hoef je alleen maar heel hard te lachen in de richting van Connie Palmen en Gerrit Komrij! Want zij verkopen niet weinig boeken maar wel een stuk minder! Ik ben er van overtuigd dat schrijvers als Kluun, Saskia Noort, SImone van der VLugt en Heleen van Royen de jeugd aan het lezen krijgen! Mij in ieder geval wel! Ik lees het allemaal! Kluun, S. Noort, S. van der VLugt, E. Verhoef, E. Mollema, T. Beishuizen, L. Dijkzeul, M. Pauw, R. Appel. En dan kan zo’n Connie Palmen wel zeggen dat die boeken niet literair te noemen zijn! dat is belachelijk. Wat is nou literatuur! literatuur lees je! en ook deze populaire Literaire Thrillers zijn literair en ik kan er geen genoeg van krijgen! het heeft mij geholpen aan een leesverslaving!!!

  3. Niels on april 17th, 2009 16:57

    moet je en een reactie en een bericht achterlaten???

  4. michiel cobben on mei 30th, 2009 10:39

    Geniaal stukje. Ik ben geen zeikerd en wil toch schrijver worden. Heeft u advies voor mij?

Laat een bericht achter