Leuterpraat

Geplaatst op april 8, 2009 | Gearchiveerd onder Geen categorie | Reageer

Is HP-De Tijd eigenlijk links of rechts? De vorige hoofdredacteur, Henk Steenhuis, was Edmund-Burke-rechts, zijn voorganger Bert Vuijsje was Bart Tromp-links, van diens voorganger Gerard Driehuis zou ik het eigenlijk niet weten, en díens voorganger, John Jansen van Galen, was Bas-de-Gaay-Fortman-links (tegenwoordig is hij meen ik in Femke). De nieuw aangetreden hoofdredacteur, Jan Dijkgraaf, ken ik nog niet goed genoeg om zijn cijfer op de politieke gradenboog te kunnen bepalen. Wel wil hij in HP De Tijd meer aan politiek gaan doen, en het blad zou in dat opzicht ‘breed’ moeten zijn, zei hij laatst in een interview. Dáár ben ik het in elk geval roerend mee eens. Journalistiek en politiek vooroordeel gaan slecht samen. Een sportblad moet niet uitgesproken Ajax of Feijenoord zijn. De feiten gaan voor, opinie is iets voor de laatste pagina. Is HP-De Tijd dan geen ‘opnieweekblad’? Dat is een ernstig achterhaalde term. Als HP-De Tijd een opinieweekblad is, kun je De Volksrant en De Telegraaf net zo goed opiniedagbladen noemen. Een tijdje geleden werd ik voor de VARA-gids geïnterviewd door Paul van Liempt. Ter voorbereiding had hij drie jaargangen van mijn columns gelezen en geturfd of ze links of rechts waren. De verdeling bleek precies fifty-fifty. Ik beschouw dat als een compliment. Een goede columnist is niet links of rechts, maar dwars. Uiteindelijk gaat het om de kwaliteit van argumenten. Als links een steekhoudend betoog houdt, staat rechts maar één ding te doen: een nog steekhoudender betoog afsteken –  meer niet.

Afgelopen zaterdag drukte NRC Handelsblad een essay af van de Duitse socioloog Heinz Bude over de groeiende Europese onderklasse. De mensen die je aantreft ‘in een groot deel van Belgisch Wallonië, waar allerhande industrie verloren ging, in Mecklenburg-Vorpommern, waar de landbouw verdwenen is, in het zuidoostelijke deel van Nederlands Limburg, waar de mijnen zijn gesloten, of in Chemnitz, waar de fabricage van gereedschapsmachines is ingezakt – of waar deze industrieën met misschien een vijfde van het vroegere aantal werknemers met profijt konden worden voortgezet.’
‘Omdat essentiële hoofdstukken uit hun levensverhaal hun waarde verloren hebben,’ schrift Bude, ‘voelen deze mensen zich als de ondoden van een ten onder gegane, verdwenen samenleving.’
Een ernstig sociaal probleem, waarvan het einde bovendien niet in zicht is – nog dagelijks sluiten Europese fabrieken hun deuren om ze in lagelonen-landen weer te openen. Wat doen we met de achterblijvers, en te zijner tijd met hun kinderen, die vaak nauwelijks meer perspectief hebben?

NRC had het aardige idee om twee Nederlandse politici om een reactie op het stuk te vragen, een linkse, PvdA-fractieleider Marriet Hamer, en een rechtse, haar VVD-collega Mark Rutte. Het resultaat is verbijsterend. Waar zijn de tijden van Joop den Uyl, Thijs Woltgens, Hans van Mierlo, Frits Bolkestein, Wim Kok, Jan Marijnissen, en, vooruit, Ad Melkert? Wat zeg ik, Hans Wiegel! Zelfs die ontpopt zich met terugwerkende kracht als denker van formaat vergeleken bij de prietpraat waar deze twee kopstukken mee voor de dag komen. Geheel volgens de laatste inzichten gaan ze niet in op de kwestie maar grijpen de spreektijd aan voor het prevelementje van de week. Hamer schooljuft wat over ‘het gelijk van de grote bek’ (daar is zij tégen!), de overheid die ‘weer een hart moet krijgen’, en dat de politiek antwoord moet geven op de ‘uitdagingen’ waar mensen echt mee zitten. Tja, als zij al geen antwoord weet op een ‘uitdaging’ van NRC Handelsblad, vraag je je af hoe zij van plan is dat te gaan doen. Slechte start!

Maar oneindig veel gênanter nog is de reactie van Mark Rutte. Onderklasse, structuurproblemen, allemaal gelul, gezeur, huilerige praat, stelt Rutte. Mensen die aan de kant staan hebben dat doorgaans volledig aan zichzelf te danken. Die moeten van hun luie reet komen en de handjes laten wapperen.

Let wel, hier spreekt de man die drie jaar geleden het ‘aanvoerderschap’ van de VVD (aan leiders doet deze partij niet) op zich nam met de woorden: ‘De VVD moet ook de partij van de bijstandsmoeders en de Marokkaanse buurtvaders zijn’. Het lot van Bijstandsmoeders en Marokkaanse buurtvaders, laat dat stuk van Bude daar nu precíes over gaan? Maar Rutte heeft zich bedacht: oeps, sorry, foutje, de ware VVD-lijn is bij nader inzien: Eigen Schuld Dikke Bult. Wat Wilders met zijn rabiate onzin bij de VVD wegtrekt, moet kennelijk met soortgelijke leuterpraat worden teruggehaald.

Oef – wat een hol vat hebben de liberalen op het schild getild. (Niet dat ze Rita Verdonk hadden moeten kiezen, want dan hadden ze een hol vat met borsten gehad.) Maar vooral: wat een armzalige, marginale, irrelevante bedrijfstak is de politiek geworden. Als ik een signatuur voor HP-De Tijd zou moeten formuleren, zou ik zeggen: niet anti-links, niet anti-rechts, maar anti-dit-soort-dommigheid.

Reacties

Laat een bericht achter