Hoe Mark Rutte Nederland NLP’t

Geplaatst op maart 27, 2012 | Gearchiveerd onder NRC HANDELSBLAD, The Semidaily Kuitenbrouwser | Reageer

Mark Rutte heeft nog even respijt, de Catshuis-retraite komt wat dat betreft goed uit, maar uiteindelijk zal hij ons moeten uitleggen wat het woord ‘mediatraining’ betekent. Hij zal dit met flair doen, zoals wij hem kennen, met de charme van een speelse basset, die met zijn gekwispel soms een glaasje van de salontafel zwiept, maar waarop niemand lang boos kan zijn.

In de Profiel-uitzending van afgelopen zondag, een portret van Mark Rutte, werd beweerd dat mensen bij zijn naam direct aan het woord ‘authentiek’ denken. Ik zou de details van dat onderzoek wel eens willen zien, mij klink het niet erg plausibel in de oren, maar de makers hadden dit detail nodig als contrapunt bij wat zij gingen onthullen: dat Rutte, in weerwil van zijn stellige bewering, wel degelijk mediatraining gehad heeft. Een aanwijzing dat de Rutte die wij kunnen dus juist niet authentiek zou zijn.  Tja, als training en authenticiteit elkaar niet verdragen, kun je ook wel gaan klagen dat Sven Kramer niet ‘authentiek’ schaatst. ‘Mediatraining’ bestaan hoofdzakelijk uit het overwinnen van zenuwen en verkrampt gedrag als gevolg van onwennigheid en de angst om het fout te doen, oftewel: het terugveroveren van je authenticiteit. Het vermogen om jezelf te zijn in een ongewone situatie. Dat is deel 1, deel 2 is gesprekstactiek: inzicht in de tactiek van de tegenstander en hoe daar het effectiefst op te reageren.

Toen zijn kabinet één jaar bestond vergeleek ik Rutte met een ‘NLP-goeroe voor een zaal vol afgevloeide werknemers. Energiek beent hij heen en weer over het podium, jasje dicht, 1000 watt-grijns, en roept: ‘’Dit ís geen ramp, dit is een káns! Dit ís geen probleem, dit is een uítdaging! Dit ís geen afbraak, dit is een kwaliteítsverbetering!’’’ KRO-Profiel onthulde dat Rutte dus inderdaad door een NLP-goeroe is getraind, bij een instituut genaamd Phoenix in Utrecht.  De afkorting NLP taat voor neurolinguïstisch programmeren, een quasi-wetenschappelijke methode voor gedragsverandering, beoefend door motivators als Emile Ratelband. Belangrijk onderdeel van NLP is het reframen van onaangename dingen tot iets positiefs, precies wat Rutte als premier doet. Andere VVD-kopstukken doen het ook, Stef Blok, Melanie Schultz, Paul de Krom, zij zijn de overheid, het openbaar vervoer en de bijstand beter aan het maken, zij werken aan een kwaliteitsverbetering, met als voornaamste gereedschap het rode potlood. Misschien heeft de VVD een knipkaart bij dat NLP-instituut, sinds Rutte er uit de as rees?

Maar de Ratelbands hebben het veel makkelijker dan een premier. Zij bestaan bij de gratie van de arbeidsdeling. De hatchet man brengt het slechte nieuws en maakt plaats op het podium voor de motivator.  Hij lacht en danst en strooit confetti, want hij heeft dat besluit niet genomen, hij is de Cliniclown die ons erdoorheen helpt. De hatchet man zelf moet niet met confetti strooien. En dat is een beetje wat Rutte doet.

De belangrijkste vraag is eigenlijk: waarom ontkende Rutte dat hij getraind is? Hoe gaat hij dat uitleggen? Een tipje van de sluier werd in dat gesprek bij Nova Collegetour al opgelicht, toen Rutte het woord ‘mediatraining’ één keer verving door ‘cameratraining.’ Let op, daar gaat hij de ontsnapping zoeken. Ik hoor ‘t hem al zeggen:

‘Er was geen camera bij of iets dergelijks, dus nee, dan zou ik dat geen médiatraining willen noemen’. Vermoedelijk zal hij ermee wegkomen. Ja, zullen de mensen zeggen, daar hééft die dekselse Mark een punt.

Rutte hoeft zoiets niet te beredeneren, dat zou teveel werk zijn, nee, hij /voelt/ het. Zoals het gehoor van bevers haarfijn is afgestemd op de frequentie van sijpelend water, zodat ze direct weten waar hun dam lekt, zo heeft Mark Rutte een geweldige neus voor de mazen in de taal. Hij stelde het Griekenland-pakket 50 miljard te laag voor, ‘maar’, zei hij, ‘mijn som klopte’.  Virtuoos. Je geeft duizend euro uit voor twee dozen Havanna’s en tegen je vrouw zeg je dat het tien euro was en ze dus vijf euro per stuk kostten. De som klopt! Zoiets is niet te trainen, of het moet een leven lang zijn.

Een deskundige in die Profiel-uitzending ‘voorspelt’ dat Rutte’s schaterlach hem door zijn tegenstanders ooit zal worden ingepeperd, maar dat is geen voorspelling, want die reactie tekent zich al lang af. Dagblad De Pers zette hem onlangs als lachende ezel op de voorpagina: ‘En nu serieus’. Sinds vorige week is er dat keiharde spotje van de FNV over de afbraak van de WSW, waarin Rutte’s lachen geframed wordt als uitlachen. Een schot voor open doel.

Daar lijkt bij Rutte een zwakte te zitten: doseren. Je kunt lachen, maar moet het zo vaak en zo hard? Je kunt samenwerken met de SGP, tja, realpolitiek, het is niet anders, maar moet je dan ook nog blij gaan hupsen met hun jongerenclub? Je kunt het belang van mediatrainingen ook wegrelativeren, iets roepen van ‘ach, dat helpt bij mij toch niet’, of  ‘je doet wel eens zoiets, maar ik geloof er niet in.’ Dat is genoeg. Een spijkerharde ontkenning is nergens voor nodig.

Reacties

Laat een bericht achter